Xosé M. Álvarez Cáccamo: con musgo de semilla

(Crédito de la foto del poeta: Luis Gabú)



Pai de antiga profesión: poñer na boca
dos cativos os alimentos mastigados, retirar
as espiñas, vixiar
a cortiza dolorosa, o crecemento
animal das carabuñas, insistir
en que almorcedes antes
de baixar ao trafego do mundo. Fillo
e determinadas técnicas amargas, o extravío
fronte ás desmedidas montañas de carbón.
E labor de entusiasmo, areas
a escorrer entre os dedos coma estrelas.
Home pai no horizonte dos días máis delgados,
os que non teñen pel e manifestan
a osamenta tristísima con musgo de semente
mentres quero entender a nación do voso tempo,
onde non podo entrar.

(De Vento de sal, Ed. Galaxia, Vigo, 2008)




***

cama da miña nai no fondo mudo

cama na altura de area que se derruba
e anuncia aos nenos a distancia da terra imposíbel

entrei na vosa alcoba levando nos brazos o corpo dun animal moi triste
era o corpo adolescente que choraba desolado
era o corpo do meu propio nome entregado en ofrenda

pregunto por que ouvea toda a tarde este can de ollos remotos

será un home cobarde cando medre
ou será o destemido
que camiña sempre pola beira do cantil con ollos claros

como os da nai
que non pode cantar o nome dos seus fillos
e vive dentro dela
no fondo mudo

(De Tempo de cristal e sombras, Espiral Maior, A Coruña, 2014)





Padre de antigua profesión: poner en la boca
de los niños los alimentos masticados, retirar
las espinas, vigilar
la corteza dolorosa, el crecimiento
animal de las pepitas, insistir
en que desayunéis antes
de bajar al ajetreo del mundo. Hijo
y determinadas técnicas amargas, el extravío
frente a las desmedidas montañas de carbón.
Y labor de entusiasmo, arenas
que se escurren entre los dedos como estrellas.
Hombre padre en el horizonte de los días más delgados,
los que no tienen piel y manifiestan
la osamenta tristísima con musgo de semilla
mientras quiero entender la nación de vuestro tiempo,
donde no puedo entrar.



***

cama de mi madre en el fondo mudo

cama en la altura de arena que se derrumba
y anuncia a los niños la distancia de la tierra imposible

entré en vuestra alcoba llevando en los brazos el cuerpo de un animal muy triste
era el cuerpo adolescente que lloraba desolado
era el cuerpo de mi propio nombre entregado en ofrenda

pregunto por qué aúlla toda la tarde este perro de ojos remotos

será un hombre cobarde cuando crezca
o será el temerario
que camina siempre por el borde del acantilado con ojos claros

como los de la madre
que no puede cantar el nombre de sus hijos
y vive dentro de ella
en el fondo mudo




(Estos poemas en gallego fueron seleccionados y traducidos por el autor)




Xosé María Álvarez Cáccamo nació en Vigo (GALIZA) en el año 1950. Es profesor de Literatura, poeta, y crítico literario. Ha publicado además obra narrativa y teatral. Se dedica también a la creación de poemas objetuales. Como poeta recibió el Premio “Esquío“(1986), el Premio de la Asociación de Críticos de España (1987), el Premio de la Crítica de Galiza (1998), el Premio “González Garcés” (1999), Premio «Arume de Poesía para Nenos» (2001), el Premio de la Asociación de Escritores en Lingua Galega (2004) y el Premio “Irmandade do Libro” (2007). 

Es autor de los siguientes libros de poemas :  Praia das furnas  (1983), Arquitecturas de cinza (1985), Os documentos da sombra (1986), Luminoso lugar de abatimento(1987), Cimo das idades tristes  (1988), Fragmentos de mar (1989), O lume branco(1991), (traducción al catalán : Foc blanc, 1994; al francés, Le feu blanc, 2008),Colección de espellos (1994), A escrita das aves de marzo (1997), Calendario perpetuo (1997),  Os cadernos da ira (1999), Vocabulario das orixes (2000), Depósito natural (2002), Vilar dos fillos (2004), Vento de sal (2008), Cántico dos topónimos esdrúxulos (2010) e A boca da galerna (2011), ed. bilingüe galego-castellano.. En Ancoradoiro. Obra poética (1983-2003), editado en 2003, se reúnen sus libros poéticos publicados hasta el momento y Habitación del mar. Antología, 1983-2003(2004) recoge una amplia selección de sus poemas en edición bilingüe castellano-gallego. Manuscritos do ar (2007) es una antología que incluye varios poemas autógrafos. En la selección titulada De sombras e poemas que son casas (2010) se incorpora un CD con poemas recitados por el autor.

Como narrador publicó los libros de relatos Microtopofanías (1992) y A luz dos desnortados (1996) (traducción al catalán: La llum dels extraviats, 2000) y el relato ilustrado Un home impuntual (2010) y como autor teatral Monstro do meu labirinto (1987), Casa dormida (1988), Soidades de amor que non chega (2007) y Farsa da banca macabra (2012).. Memoria de poeta (2006) es un compendio autobiográfico.Tempo do pai (2008) recoje la evocación de la vida de Xosé María Álvarez Blázquez. Ha publicado, así mismo, narrativa infantil: Pedro e as nubes (1996), Ganapán das palabras (1998), Dinosaurio Belisario (2001) (traducción al catalán: Dinosauri Belisari, 2001, y al castellano: Dinosaurio Belisario, 2001) y O segredo do pan (2005) y poesía para niños: Lúa de pan (2002).

Su obra poética y narrativa fue traducida al inglés, francés, italiano, alemán, ruso, castellano, catalán, euskera y portugués.

Compartir esta entrada